gat
In de schaopediek zit een paar lillijke gate (Padhuis)
Oonze Albert is een gat deur de broek evöllen (Hoogeveen)
Het is zo hard, kanst er wal iene een gat met in de kop gooien (Westdorp)
Hij hef een gat in de bukse (Barger Oosterveld)
Wij moet der eerst een gat veur mèeien
z. ook
Wij kriegt al een mooi gat ien het heuivak
hij heeft het geërfd (Sle), z. ook
Iene het gat van de deure wiezen
meer en meer
Een gat in de lucht scheiten
z. ook
Hie is niet veur ien gat te vangen (Mantinge)
Het gat van de kachel is te groot, der möt een ring bij op (Sleen)
Ie mön de eerappels op het tweide gat zetten tegen het anbraanden
is niet goed wijs
De boer kan met het haalve gat de ploougboom deeiper of hoger zetten
niet goed bij
IJ kunt op het volle gat bouwen mar ok op het halve gat, dat giet scholler (Padhuis)
Wij hebt het halve gat van de ploeg verleuren (Oosterhesselen)
Hij löp altied mit het halve gat
z. ook
Het iene gat met het aandere stoppen
voor hem poolshoogte te nemen
Wat denk ie, ik heb gien gat in de kop
er voor zorgen
Hie wet veur elk gat een spieker
let op mijn woorden
Hij zug der gien gat meer in
wacht met mij af
Hij springt een gat in de lucht, zo bliede is e (Weiteveen)
Een groot gat in de haand hebben
neemt het niet zo nauw
Hij hef een broek an, die is bij de gaeten dichte
z. ook
Hij slap een gat in de dag
z. ook
Het wiede gat
z. ook
Gaten trekken
z. ook
luchtgat
kuil, laagte
Erpel in het gat mennen
ook
Ie kunt wel een maoltie kriegen, ik hebbe het gat al bloot (Een)
slepen van nestmateriaal
Törf oet de gaten mennen
verplaatsen van het vuur
Der zit een lillijk gat in het dak (Padhuis)
Die valt een gat in de grond
nestelt
achterwerk, ook aarsopening
Dat jonk kun mit een half jaor al op het gat zitten (Ruinerwold)
Hij gooide het gat op de fietse en gunk der vandeur (Ruinerwold)
Ze hef een bried gat
tegen een kloek, die je alsmaar voor de voeten zit
Ze luip met het gat aachteroet (Roderwolde)
Ik bin daor lillijk op het gat vallen (Gasselte)
Hai zit met het gat op stoule
waarmee de evenaars aan de dissel komen te zitten. De
Den möt wat veur het gat hebben
lijkt veel op een hamer met een gleuf op het ene eind, om hiermee spijkers uit voorwerpen te trekken' (Hav), z. ook
Dat zal hum an
zien gat roesten
z. ook
Non moej maken daj wegkompt, aans kreej een schup under het gat (Hijken)
Die is merakel kort veur het gat
schommelvers
Mit het nakende gat
z. ook
Hij völ mit het gat in het bottergat (Hoogeveen)
in de botter
koopvernietigend gebrek, omdat het beest niet goed kan grazen
Hij budt veur het gat wat weg
hij is aangeschoten
Het gat döt mij zeer, ik heb de heeil nömmedag op zun haarde stooul zeten (Eext)
Hij lig nog met zien luie gat in het berre, ... met zien dronkende gat op de straote (Klazienaveen)
Hij löp mit het gat in de narm
is een gladde prater
Hij hef gien zit in het gat
kan goed praten
Ast dat dust, gaist mit blote gat naor berre
z. ook
Stip in 't gat
die kan goed praten
stip (Dwingelo)
Iene aachter het gat lopen
klonten, klodders
Die komp altied met het gat aachteran
snottebel
Hij hef daor zien gat neer ezet
pluk
Hij hef gien broek um het gat
slaag
Hie kun het gat haost niet drèeien
smerig, ook onzedelijk
Hij hef gien nagel um het gat te krabben
slordige naaister
Mit een gat vol schulden gunk hij der vandeur
hoer
Hij hangt aordig in het gat
z. ook
Die hangt altied in het gat
knutselen
Hij hef lood in het gat
slecht genaaid
Hij hef het gat op de loop
slechte arbeid, gepruts
Hij vrag hum het hemd van het gat (Anderen)
Zij dreit met het gat
dreit as een brödse tuut (Eext)
Ik loop mij het gat oet de haoken
) wordt afgetekend
Dat wet mien gat ook wel
z. ook
Dan hej een knap gat (Dwingelo)
As je een bloedvinne veur het gat hebt, kun je nich op de fietse zitten (Barger Oosterveld)
Ien in het gat kroepen
in bedwang
Wat is dat ain kroeperig kereltje, hai holdt hom aingaol de vinger liek in het gat
bedwing je
Ie kunt gien haand veur het gat zien
groot gezin
Je kun mij het gat likken
in één ruk
Drei het gat ies umme
z. ook
Hie is bang dat zien mond eerder of is as zien gat
hou je maar wat gedeisd
Hie zal je gien cent an het gat zetten
niet zo brutaal zijn
Zie had met het gat in de oostenwind legen
geveltop
Pas mor op dat je gat der niet ofvaalt
extra lange bosjes gras in een weiland, ontstaan door uitwerpselen op één plek (Sle), zo ook
Dat zeuj wal graag willen weten, mor dat zal ik je niet an je gat hangen
z. ook
Hij veegt zien gat der an of
z. ook
Hij gooit alles aachter zien gat hen
z. ook
Het mes is zo stomp, ie kunt er wal op blote gat mit naor Keulen rieden (Barger Oosterveld)
Hoeveul geld hef zij dij an het gat zet
begint te
Ze blaozen hem gien veer van het gat
onregelmatig
Wie kent je gat in een vremde stad?
zonder bijbetaling ruilen
Haand veur het gat kriegen
is in de toren opgesloten voor straf
Het is mor gooud dat je gat vaast zit, aans verloren ij die ok nog
is overleden
De handel ligt op zien gat
vliegen in een opstijgende spiraal
Hie zit met het gat an de vörk
stapels turf in torenvorm (Eke), z. ook
Het is daor kroep in mien gat, kroep uut mien gat
gezegd as de vrouw groter is dan de man (Scho);
Het gat jokt mij, det wordt een goed botterjaor (Ruinerwold)
Zij löp as een henne mit een glazen gat
z. ook
kont
ondereind
Het gat van de schoof moej niet zo roeg laoten, dat moet een beetie kant (Klazienaveen)
Aj koren oplaodt, dan moeten de gatten van de garven boeten an het voor (Anderen)
Het gres veur het gat slaon (Sleen)
...houwen
z. ook
Met de störm is die boom der met het zwarte gat en al oetgaon
z. ook
(mv.), in
Ze gingen wel aal een haalf jaor mit mekaor, veur wie dat in de gaoten haren
z. ook
Het leup lelijk in de gaoten (Roswinkel)
Ie meut hum in gaten holden. Hij deugt nich (Barger Compascuum)
weinig riante verblijfplaats
Dat is een gat um te wonen (Padhuis)
*Coevern is een stad/Daolen is een gat/Wachtum is een eendepoel/En Hessel is een keuningsstoel (Padhuis)
As der een gat is/Zit er gien gat in/Maar as der gien gat is/Zit er een gat in
gestorte turf
Waj in de gaten holdt, hoej in de koelen niet te zuken (Hoogeveen)
Een zittend gat hef altied wat
z. ook
Van aachtern kiek ie de koe in het gat
z. ook
Wie het gat verbraandt, mut op de blaoren zitten (Diever)
Aj pien hebt in de kop moej zurgen daj het in het gat kriegt; dan kuj het wegschieten (Dwingelo)
Hij kan riemen en dichten, daor zuj het gat veur oplichten (Dwingelo)
Wat hij in de kop hef, hef hij niet in het gat
voor pasgegraven turf en de
Gien gat zo groot of der past wel wat in
voor droge turf (Ker), z. ook
Een gat, een gat, zee Haarm-Jan en hie huw zien Trien de kont blauw (Eext)
De mond kan te doen maken dat het gat klappen krig (Ruinerwold)
Wie het gat uutlient, mut zulf deur de ribben drieten
iemand een weinig te na komen
Alles uutgeven en zöls mit het nakende gat staon (Ruinerwold)
Dat was ien de dagen van aleer, toen as de meensen nog gien gat harren en deur de ribben scheten (Ruinerwold)
Gien groter gat as mienend, zee Trien, en zie nam de kraokstooul met doou zie staon gung (Eext)
Weej wat zunde is: aj oen gat mit botter smeert en zölf dreug brood eet
en
't Is zunde! (Ruinerwold)
Praoties vult gien gaoties (Eext)
Weej wat zunig is? Het brood dreuge eten en het gat mit botter smeren (Noordscheschut)
Beter een mooie stoppe as een lillijk gat (Wapse)